13 april 2022
Klimaat trekt zich niks aan van grenzen

Klimaatadaptatie, hoe staat het ervoor in ons gebied? Een gesprek hierover met Pieta Walma van de provincie Groningen en Wessel Rothstegge de waterregisseur van onze waterketen.

Uitgangspunt is onze Regionale Klimaatadaptatiestrategie 2022

Regionale Klimaatadaptatiestrategie en onze waterketen

Het primaat van de Klimaatadaptatiestrategie ligt bij de stuurgroep klimaatadaptatie, samen met de werkgroep met dezelfde naam. De werkgroep doet het werk voor de werkregio. Hier zijn de beide waterschappen, waterbedrijven en de veertien inliggende gemeenten betrokken. Dezelfde organisaties als onze waterketen. De Regionale Klimaatadaptatiestrategie beslaat dus hetzelfde gebied als onze waterketen. Bij de Regionale Klimaatadaptatiestrategie zijn daarbij ook de provincies en de veiligheidsregio’s aangehaakt. Het is de bedoeling dat twee keer per jaar beide groepen bij elkaar komen om de onderlinge plannen af te stemmen. 

Status en vervolgstappen

In 2018 hebben de gezamenlijke overheidsorganisaties afgesproken dat in 2050 Nederland klimaatbestendig en waterrobuust is ingericht. 
De Regionale Klimaatadaptatiestrategie is een gezamenlijke koersbepaling van de regio, met dit doel als stip op de horizon.  Daarnaast heeft het de intentie om regionaal samen te werken bij het opvangen en aanpassen van de gevolgen van klimaatverandering. De Regionale Klimaatadaptatiestrategie omvat nog geen concrete maatregelen en daarom ook geen financiële of organisatorische verplichtingen voor de betrokken partijen. Wel is de Regionale Klimaatadaptatiestrategie het fundament voor het ontwikkelen van een Regionale Uitvoeringsagenda.

Uitvoeringsagenda Regionale Klimaatadaptatiestrategie

Uit de Regionale Klimaatadaptatiestrategie volgt dus een uitvoeringsagenda. Deze agenda moet uiterlijk in oktober klaar zijn.  
De uitvoeringsagenda levert de volgende drie punten op:

  1. Waar vinden we elkaar; presenteren en afstemmen met stakeholders.
  2. Gebiedsgerichte aanpak; met welke maatregelen ga je aan de slag?
  3. De samenwerkingsafspraken uitwerken en concreet maken.

We moeten water- en klimaatrobuust zijn in 2050. Dat lijkt nog heel ver en betekent natuurlijk ook dat we plannen steeds moeten bijstellen. 

Daarnaast loopt er landelijk nog een nieuwe visie waterketen, die moet in 2023 klaar zijn. Belangrijk is dus om te kijken wat dat betekent voor de praktijk van de waterketen. De opgave is om samen en gebiedsgericht te werken aan de gevolgen van de klimaatwijzigingen.

De urgentie is nu

Kun je nu nog no regret maatregelen nemen? Iedere woning die je nu bouwt, staat er in 2050 ook nog. Je weet dat je risico loopt, besef dat je nu rekening moet houden met het klimaat en circulariteit. Dus als je nu nieuwe huizen bouwt, moeten die geschikt zijn voor de toekomst. 
En waren we altijd goed in het afvoeren van water, droogte wordt nu ons grootste probleem. 

Achtergrondinformatie

Het klimaat verandert. Risico's van langdurige droogte, plotselinge wateroverlast, hitte en overstroming nemen toe. Dat maakt ons kwetsbaar. Daarom zullen we ons de komende jaren verder moeten voorbereiden op klimaatverandering. We kunnen dat niet alleen: we hebben andere overheden, bewoners, kennisinstellingen, maatschappelijke organisaties en bedrijven hard nodig. 
De gezamenlijke Nederlandse overheden hebben de ambitie verwoord om Nederland in 2050 waterrobuust en klimaatbestendig te hebben ingericht. Voor het fysiek-ruimtelijk domein hebben wij daarover in het Bestuursakkoord Klimaatadaptatie afspraken gemaakt. Met het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie (DPRA), een gezamenlijk plan van gemeenten, waterschappen, provincies en het Rijk, geven we hier uitvoering aan. Dit heeft geleid tot bijgevoegde Regionale Klimaatadaptatiestrategie. Wij werken hiervoor samen met 22 partijen in de werkregio Groningen en Noord-Drenthe. 

Waterbestendig inrichten

Met de Regionale Klimaatadaptatiestrategie richten we ons op het doel de regio Groningen en Noord-Drenthe klimaatrobuust en waterbestendig in te richten. Dit vraagt van ons dat we:

  • Gezamenlijke uitgangspunten hanteren bij ruimtelijke ordening, inrichting van de bebouwde omgeving en het landelijk gebied.
  • Het watersysteem inzetten om verdroging, verzilting en veenoxidatie te beperken.
  • (Grond)water bufferen en vasthouden met het oog op voldoende zoetwaterbeschikbaarheid.
  • De kwetsbaarheid van vitale voorzieningen onder de loep nemen en acties ondernemen om die kwetsbaarheden te verminderen.

Weten, willen en weten

De opgaven uit de strategie richten zich op de inrichting van het gebied, maar vooral ook op de samenwerking. We volgen de werkwijze van het DPRA, die alle overheden hanteren: ‘weten, willen, werken’. In de ‘weten’ fase hebben gemeenten en waterschappen de kwetsbaarheden van onze regio onderzocht en in kaart gebracht. In de ‘willen’ fase zijn de kwetsbaarheden besproken en hebben we onze opgaven in deze strategie bepaald. De in deze strategie genoemde opgaven werken we in 2022 uit tot een regionale uitvoeringsagenda, de ‘werken’ fase. Deze uitvoeringsagenda is voorwaarde om vanuit de werkregio een aanvraag in te kunnen dienen voor een rijksbijdrage uit de Impulsregeling Klimaatadaptatie.

De zeven ambities van het Deltaplan Ruimtelijke adaptatie

De zeven ambities van het Deltaplan Ruimtelijke adaptatie