19 november 2020

De beschikbaarheid van voldoende en kwalitatief goed drinkwater staat onder druk. We gebruiken met z’n allen steeds meer water én hebben daarnaast door de klimaatverandering te maken met steeds drogere en warmere zomers als gevolg.

Maar water is een eerste levensbehoefte en bovendien een belangrijke voorwaarde voor economische ontwikkeling in Groningen. “Om te kunnen garanderen dat we ook in de toekomst voldoende kwalitatief hoogwaardig (drink)water hebben, moeten we nu in actie komen. Als regionaal geworteld waterbedrijf spelen we daarin graag een actieve rol.” Een inspirerend gesprek met Riksta Zwart, directeur van Waterbedrijf Groningen. Over later, samen optrekken, creatief zijn, relaties aangaan, gedragsverandering en durven doen.

Durven doen

“We moeten een andere bril opzetten en denken aan de lange termijn. Neem daarvoor eens het jaar 2050”, noemt Zwart als voorbeeld. “Laten we nu bekijken en bespreken welke dingen we dan gedaan willen hebben. De uitdaging is dat we nog niet de oplossing weten, dus we moeten durven doen. En handelingsperspectief bieden zonder mitsen en maren. Het doel is elkaar vinden, dezelfde awareness hebben, samen optrekken en het beschouwen als een urgent probleem. Toen er vroeger nog niks was moesten we ook gaan organiseren en aanleggen. Eigenlijk zitten we nu weer op zo’n punt. De zomers worden steeds droger en het watergebruik stijgt per persoon per dag. Nu is dat nog 115 liter per dag per persoon, maar de verwachting is dat dit stijgt naar 140 liter per dag in 2050. Dat is alleen voor Groningen al 100 miljard liter meer dan nu. En dat is niet houdbaar als we geen maatregelen nemen.”

Samen optrekken

Door de economische groei krijgen we er ook nog eens meer watergebruikers bij. “Water is leidend bij ruimtelijke beslissingen”, vervolgt Zwart haar verhaal. “Het moet vanzelfsprekend zijn dat je aan water denkt naast grond, wegen enz. Niet gehinderd door bestuurlijke grenzen is het vanzelfsprekend dat we het samen doen. Het houden van goede gesprekken om oplossingen te vinden en willen doen is mensenwerk. Het is een onderdeel van onze duurzame samenleving én we hebben bewezen dat we dat soort dingen samen kunnen. Daarbij denk ik aan de Onnerpolder en Tusschenwater. In deze gebieden komen waterwinning, waterberging en natuur mooi bij elkaar. We zullen daarnaast samen andere bronnen moeten vinden, zoals meer ruimte op bestaande waterwinningslocaties en het aanwijzen van nieuwe winlocaties. Daarbij moeten we ook oplossingen bedenken hoe we water op kunnen slaan voor drogere periodes. En samen moeten we kijken naar andere waterbronnen voor de industrie. Een mooi voorbeeld is het onderzoek naar het hergebruik van effluent bij de rioolwaterzuiveringsinstallatie Garmerwolde, als bron voor nieuwe industriële klanten. ”

Gedragsverandering

Maar ook de inwoners zullen ander gedrag moeten vertonen. Uit een onderzoek in Groningen blijkt dat 86% van de inwoners bereid is water te besparen. “Dat is goed nieuws”, volgens Zwart. “Want dat is hard nodig. Water is dan wel niet duur maar wel heel kostbaar en voldoende goed water leveren staat onder druk. Meer over het onderzoek lees je hier. Een paar voorbeelden om je watergedrag aan te passen zijn: zet de wasmachine pas aan als die vol is; doe de kraan dicht tijdens het tandenpoetsen; gebruik water uit de regenton voor je tuin of schaf een waterbesparende douchekop aan. En als je wacht tot de kraan warm water levert, vang je het koude water op en gebruik je dat voor de planten. Mooi zou zijn als alle partijen in de waterketen dit onder de aandacht brengen. Minder watergebruik raakt ook het riool en de rioolzuivering.”

“Reduce, re-use en replenish als leidende principes”, besluit Zwart haar waterverhaal. “Oftewel watergebruik reduceren, hergebruiken en aanvullen. We zetten alles vol in op onze watertransitie!”